Krajobrazy Rilkego
Toledo
To niezrównane miasto z mozołem dzierży w obrębie swych murów jałowy, niezmienny, nieujarzmiony krajobraz, górę, szczerą górę, górę wizji — przeogromna wznosi się z niego ziemia, by tuż u wrót jej bramnych stać się światem, stworzeniem, górą i wąwozem…
Aureliano de Beruete „Vista de Toledo desde los Cigarrales”
Nigdy nie zdołam wyrazić, jak wygląda to miejsce, droga Przyjaciółko (to język aniołów, co zagościli pośród ludzi), lecz musi mi Pani uwierzyć na słowo, iż ono istnieje, istnieje naprawdę. Nie sposób go opisać, napełnia je harmonia; teraz rozumiem legendę, mówiącą, iż Bóg, stworzywszy czwartego dnia Słońce, rozjaśnił nim niebo nad Toledo — tak gwieździsta aura spowija to niezwykłe miejsce, tchnące w dal, ku przestrzeni.
— Rilke w liście do księżnej Marie von Thurn und Taxis, rok 1912
Joaquín Sorolla „Covachuelas, Toledo”, 1906