Malarskie krajobrazy Rilkego
Botticelli
Długo zwiedzałem dzieła sztuki we Florencji. Godzinami mogłem przesiadywać przed jakimś obrazem, by wyrobić sobie o nim zdanie, porównując je potem z pięknymi ocenami Burckhardta. Kiedyś zapomniałem stojąc przed Magnificat Botticellego i mych własnych określeń, i obcych formułek. I wtedy to się stało. Czułem się, jakbym stoczył bój i odniósł zwycięstwo… I ogarnęła mnie nieznana dotąd radość.
Cézanne
Jak niemanierycznie odmienne są te obrazy, jak bardzo pozbawione troski o oryginalność, przepełnione pewnością, by każdym zbliżeniem do tysiącrakiej natury nie zagubić się, a raczej, by wobec różnorodności zewnętrznego świata, poważnie i sumiennie odkrywać niewyczerpane bogactwo własnego wnętrza.
Cima da Conegliano
Znalezioną w Sierre reprodukcję rysunku Cimy da Conegliano, przedstawiającą Orfeusza, najwyższego boga poezji, Baladine Klossowska zawiesiła nad biurkiem Rilkego w jego gabinecie w Muzot.
El Greco
Obejrzałem już liczne malowidła El Greca, niektóre wprawiły mnie w niekłamany podziw… Jego dzieła należy odbierać w zgoła odmiennym wymiarze wewnętrznym. Artysta zatraca się w tym, co istniejące, jest jedynie piękną klamrą, spinającą mocniej niezwykłą wizję z rzeczami, un cabochon énorme enchâssé, dans se terrible et sublime reliquaire, olbrzymim klejnotem wtopionym w ten straszliwy i wspaniały relikwiarz.
La Dame à la Licorne
Teraz już i gobelinów owej damy à la Licorne nie ma w starym zamku Boussac. Jest czas, kiedy wszystko znika z domów, a one nic już zatrzymać nie mogą.
Mantegna
Kiedy dotarliśmy do Werony, kazałam zatrzymać przed fasadą S. Zeno i poprowadziłam zdumionego poetę ku chórowi za głównym ołtarzem. Poddałam myśl, by przyjrzał się malowidłu Mantegni, widniejącemu ponad naszymi głowami.
Melozzo da Forlì
Podczas pobytu w Duino Rilke upodobał sobie nieduży buduar o bezpretensjonalnym wystroju, tchnący niezwykłym nastrojem intymności. Ściany pokryte były pięknymi, starymi materiami genueńskimi, które niemal niknęły pod obfitością sztychów, akwarel i pastelów. Wisiały na nich również fotografie wszelkiego formatu, zapełniając bez reszty niewielką przestrzeń pomiędzy malowidłami.
Picasso – La famille des Saltimbanques
W Piątej elegii duinejskiej, w której podejmuje Rilke m.in. motyw ulicznych artystów, pojawiają się nawiązania do znanego obrazu Picassa „La famille des Saltimbanques” („Rodzina kuglarzy”).
Picasso – Les Baladins
W grudniu roku 1914 w Berlinie zobaczył Rilke u Marianne Mitford malowidło Picassa „Les Baladins”. Reprodukcja tego obrazu będzie przez cały okres wojny stać na biurku poety w jego monachijskim mieszkaniu.
Tycjan
Jakąż radość przyniosło nam powtórne spotkanie z tymi wszystkimi rzeczami, tak drogimi naszemu sercu, rzeczami, o które drżeliśmy przez te lata wojny! Sta. Maria Gloriosa pędzla Tycjana, teraz znów na swoim miejscu nad głównym ołtarzem kościoła Frari, budziła nieopisane wrażenie. Unosząc się ku niebiosom, opromieniona jasnym światłem, jakiż tworzyła kontrast z zimną i duszną atmosferą Akademii!